ارزیابی کیفیت بصری و مدل سازی ارزش های زیبایی شناختی درطول مسیرهای پیاده روی حوضه ی زیارت

درک ارزش های زیبایی شناختی سیمای محیط ، فراتر از فرآیند شناسایی علائم بصری و غیر بصری است. این درک فرآیندی است که از طریق آن اطلاعات حسی به صورت ساختارهای معنی داری سازمان دهی، طبقه بندی و تشخیص داده می شوند. با توجه به این که حس بصری بیشترین تأثیر را روی کیفیت تجربه ی تفرجی افراد دارد، ارزیابی کیفیت بصری ضروری به نظر می رسد. برای ارزیابی کیفیت زیبایی شناختی سیمای محیط نگرش های مختلفی شکل گرفته اند که هر یک نیز روش های متفاوتی را شامل می شوند. این روش-ها اغلب از معیارهایی استفاده می کنند که از عکس ها یا اطلاعات بدست آمده از طریق ارزیابی میدانی و پرسش نامه ها منتج شده اند. چنین روش هایی از آنجا که درک و احساس فرد از سیمای محیط در آن ها لحاظ می شود بسیار مورد توجه هستند. از طرفی دیگر مدیران و برنامه ریزان تفرجی نیازمند ابزارهای فضایی و روش هایی سریع، انعطاف پذیر و قابل تکرار هستند تا بتوانند اطلاعات فضایی قابل پیش بینی از منابع زیبایی شناختی ایجاد کنند. در این زمینه استفاده از داده های فضایی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارزیابی و مدل سازی ویژگی های بصری سیمای محیط ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه با بررسی و مرور منابع مرتبط سه نگرش متفاوت ارزیابی شامل نگرش تخصصی، نگرش ادراکی و نگرش جامع (تلفیقی از هر دو) با هم مقایسه گردید و با استفاده از نگرش جامع مسیرهای پیاده روی آبخیز زیارت از نظر ارزش زیبایی شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی عینی با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره انجام شد. این روش شامل 5 مرحله تعیین هدف، انتخاب معیارها، استاندارد سازی عوامل، وزن دهی به عوامل و ترکیب معیارها به روش ترکیب خطی وزنی wlc است. در مرحله بعد جهت جدا کردن مناطق دارای ارزش بصری دستور zls اجرا شد. در ادامه بازدید میدانی از مسیرها جهت عکس برداری و ثبت نقاط دید انجام شد. در نهایت دو پرسشنامه جهت اولویت بندی مسیرها و هم چنین معیارهای موثر بر ارزش زیبای شناختی شناختی سیمای سرزمین بین افراد توزیع و نتایج در نرم افزار spss تحلیل شدند. نتایج حاصل از ارزیابی به روش تخصصی (عینی) تا حد زیادی با نتایج حاصل از ارزیابی ادراکی (ذهنی) هم خوانی و تطابق داشت. بنابراین تلفیق دو دیدگاه متخصصین و دیدگاه ادراکی، درک و تشخیص دقیق تر سیمای مناظر جذاب را ممکن می سازد. با توجه به انواع نتایج ممکن هر یک از روش های ذکر شده ی ارزیابی کیفیت بصری، استفاده از قابلیت های نقشه سازی gis در کنار ارزیابی ذهنی و کار میدانی نتیجه بهتر و صحیح تری را حاصل خواهد نمود.